پیرو پست های قبلی نسبت به تعریف اصول و مفاهیم حسابداری به ترتیب قرارگیری طبقات در صورت وضعیت مالی،در این پست قصدداریم به تشریح پنجمین طبقه بندی از دارایی های غیرجاری (دریافتنی های بلند مدت ) بپردازیم. توصیه می کنم چنانچه پست های قبلی را ندیده اید ابتدا آنها را مرور کنید.
تعریف حسابهای دریافتنی: نشان دهنده مطالبات واحد تجاری از اشخاص و شرکتها می باشد که این حساب ممکن است از فروش کالا یا خدمات، پرداخت مساعده، پرداخت وام یا مواردی از این قبیل ایجاد شود.
با توجه به اینکه حسابهای دریافتنی جزء دارایی ها می باشد و دارایی ها ماهیت بدهکار دارند، ماهیت حساب دریافتنی نیز بدهکار است.
جهت ارائه گزارشات شفاف و دقیق تر در حسابداری، روش های متفاوتی جهت طبقه بندی این نوع حساب ها وجود دارد که در این پست به اختصار توضیح می دهیم.
۱-طبقه بندی بر اساس عامل ایجاد مطالبات: طبقه حسابهای دریافتنی بر اساس عامل ایجاد آن به دو دسته تجاری و غیر تجاری تقسیم می شود.
حسابهای دریافتنی تجاری: مطالباتی که از طریق فعالیت اصلی واحد تجاری یعنی فروش کالا یا ارائه خدمات به وجود آمده باشد حسابهای دریافتنی تجاری نامیده می شود. مثال مطالبات ناشی از فروش پنیر پاستوریزه در شرکت تولیدکننده این محصول باید در حسابهای دریافتنی تجاری ثبت شود.
حسابهای دریافتنی غیرتجاری: مطالباتی که ناشی از عواملی غیر از فعالیت اصلی واحد تجاری باشد، حسابهای دریافتنی غیرتجاری نامیده می شود. مثل پرداخت وام به اشخاص، پرداخت مساعده به پرسنل.
۲- طبقه بندی با توجه به دریافت یا عدم دریافت اسناد از بدهکاران: به مطالباتی که در قبال آنها از بدهکاران اسنادی از قبیل چک و سفته دریافت شود اسناد دریافتنی گفته می شود که در دو گروه اسناد دریافتنی تجاری و اسناد دریافتنی غیرتجاری طبقه بندی می شوند و این اسناد می توانند بلند مدت یا کوتاه مدت باشند. مطالبات هر واحد تجاری جزء دارایی های آن می باشد و با توجه به اینکه دارایی ها دارای ماهیت بدهکار می باشند اسناد دریافتنی نیز ماهیت بدهکاردارند.
۳-– طبقه بندی بر اساس زمان وصول مطالبات: این نوع بر اساس زمان مورد انتظار جهت وصول مطالبات به حسابها و اسناد دریافتنی کوتاه مدت و بلند مدت طبقه بندی می شود.
حساب ها و اسناد دریافتنی بلندمدت: اصطلاح حساب دریافتنی به معنای آن گروه از مطالبات تجاری موسسه است که مستند بر اسناد تجاری نیستند، یا اقلامی که در حساب بدهکاران یا حساب های دریافتنی ثبت می شوند معمولا ناشی از فروش کالا یا ارائه خدمات به موسسات دیگر می باشد که در قبال آن چک، سفته یا سند دیگری دریافت نشده است.
دریافتنی های بلندمدت شامل کلیه حساب ها و اسناد دریافتنی تجاری و غیرتجاری و سایر دریافتنی هایی است که انتظار نمی رود طی سال جاری وصول شود.