ماده ۵۹ قانون مالیاتهای مستقیم مصوب ۹۴/۴/۳۱ :
نقل و انتقال املاک به ماخذ ارزش معاملاتی وبه نرخ ۵% (پنج درصد ) مشمول مالیات میگردند.
✅ محاسبه ارزش معاملاتی املاک:
در محاسبه ارزش معاملاتی و در نتیجه آن تعیین مالیات نقل و انتقال املاک که مبنای آن تقویم ارزش معاملاتی املاک می باشد فاکتورها و پارامترهای متعددی بسته به نوع ملک دخالت دارند که بصورت اجمالی می توان به موارد ذیل اشاره نمود :
✅ الف ) مساحت عرصه- مساحت بنا – قدمت بنا یا سال ساخت بنا – نوع اسکلت بنا – تاسیسات و تجهیزات بکار رفته – نوع استفاده و کاربری ، نوع مالکیت -بر خیابان محل وقوع ملک و…
مثال : محاسبه مالیات نقل و انتقال ملک:
مورد انتقال یکدستگاه آپارتمان مسکونی با مشخصات ذیل :
مساحت مفید آپارتمان ۲۹/۱۳۲ متر مربع با ارزش معاملاتی ۳۶٫۴۱۰٫۴۴۱ ریال
قدرالسهم از عرصه ۷۶/۴۳ متر مربع با ارزش معاملاتی ۹٫۳۶۴٫۶۴۰ ریال
پارکینگ و مشاعات ۳۶/۴۱ متر مربع با ارزش معاملاتی ۴٫۵۵۳٫۴۳۸ ریال
آسانسور دارد با ارزش معاملاتی ۱٫۱۱۶٫۲۲۵ ریال
مجموع ارزش معاملاتی آپارتمان مورد انتقال ۵۱٫۴۴۴٫۷۴۴ ریال
مالیات نقل و انتقال ۲٫۵۷۲٫۲۳۷ = نرخ ۵% * ۵۱٫۴۴۴٫۷۴۴ ریال
✅ ب) مالیات انتقال حق واگذاری املاک (حقوق صنفی و سرقفلی )
( ماده ۵۹ ق.م.م ) : انتقال حق واگذاری محل به ماخذ وجوه دریافتی صاحب حق به نرخ دو درصد (۲%) در تاریخ واگذاری از طرف صاحب یا صاحبان حق مشمول مالیات می باشد.
(تبصره ۲ ماده ۵۹) تعریف حق واگذاری : حق واگذاری محل از نظر این قانون عبارت است از حق کسب یا پیشه یا حق تصرف محل یا حقوق ناشی از موقعیت تجاری محل
✅ ج) مالیات بر درآمدحاصل از ساخت و فروش
به استنادماده ۷۷ – اولین نقل و انتقال قطعی ساختمان های نوساز اعم از مسکونی و غیره که بیش از دو سال از تاریخ صدور گواهی پایان کار آنها نگذشته باشد علاوه بر مالیات نقل و انتقال قطعی موضوع ماده (۵۹) این قانون مشمول مالیات مقطوع به نرخ ده درصد (۱۰%) به ماخذ ارزش معاملاتی اعیانی مورد انتقال خواهند بود اشخاص حقیقی یا حقوقی ، مشمول مالیات دیگری از بابت درآمد حاصل از ساخت و فروش موضوع این ماده نخواهند بود .
مثال : اگر سال ساخت آپارتمان مورد انتقال در مثال قبل را کمتر از دو سال در نظر بگیریم محاسبه مالیات موضوع ماده ۷۷ بشرح ذیل می باشد :
مجموع ارزش اعیان ۴۲٫۰۸۰٫۱۰۴ ریال
مالیات موضوع ماده ۷۷
۴٫۲۰۸٫۰۱۰ = نرخ ۱۰% (ماده ۷۷ )* ۴۲٫۰۸۰٫۱۰۴ ریال
مثال :محاسبه مالیات حق واگذاری محل :
ماخذ وجه دریافتی صاحب حق (مبلغ رد و بدل شده بابت حق واگذاری یا سرقفلی محل ) ۳٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال
مالیات نقل و انتقال جق واگذاری محل (مالیات سرقفلی ) ۶۰٫۰۰۰٫۰۰۰ = نرخ ۲ % (ماده ۵۹) * ۳٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال
✅ د) مالیات بر درآمد رضایت مالک یا حق مالکانه :
دریافتی مالک یا مالکین بابت اعلام رضایت نسبت به انتقال حق واگذاری محل (سرقفلی ) یا اجاره بدون انتقال سرقفلی و یا تغییر شغل ، مشمول مالیات به نرخ ۲% موضوع مواد ۷۸ و ۵۹ ق.م.م می باشد .
مثال : مبلغ دریافتی مالک بابت اعلام رضایت (حق مالکانه ) ۱۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال
مالیات حق مالکانه ۲٫۰۰۰٫۰۰۰ = نرخ ۲ % * ۱٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰