کدینگ حسابداری چیست؟
رویدادهای مالی در فرآیندهای حسابداری فراوان و متنوع اند. بنابراین مجبوریم این رویداد ها را دسته بندی کنیم، تا بی نظمی حاصل از تنوع و تعدد این حجم بزرگ از اطلاعات را خنثی سازیم. کدینگ حسابداری این وظیفه مهم را بر عهده گرفته و عملیات مالی را به نحو احسن دسته بندی کرده و سطوح اصلی و فرعی آنرا کدگذاری می کند.
هدف از کدینگ حسابداری:
۱-کدینگ حسابداری برای استاندارد شدن عملیات های مالی و یکپارچه سازی آن بر اساس یک الگوی مشخص انجام میشود.
۲-کدینگ حسابداری باعث میشود تا سرعت و دقت در عملیات مالی بیشتر شده و خطای انسانی کاهش یابد.
۳-کدینگ حسابداری گزارشگیری را برای حسابداران راحتتر میکند.
مراحل کدینگ حسابداری:
۱-تعیین کد گروه حسابها اولین بخش کدینگ محسوب می شود. در این بخش به هر گروه از حساب ها یک عدد اختصاص داده می شود(معمولا کد یک رقمی دارند) که در زیر مشاهده می کنید.
۱ دارایی های جاری
۲ دارایی های غیر جاری
۳ بدهی های جاری
۴ بدهی های بلندمدت
۵ حقوق صاحبان سهام
۶ درآمدها
۷ بهای تمام شده کالای فروش رفته و خدمات ارائه شده
۸ هزینه ها
۹ سایر حساب ها(حساب‌های انتظامی، حساب‌های کنترلی)
بخش دوم کدینگ، ریز کردن حساب های مرحله قبل به حساب های کل می باشد. یعنی به هر کدام از حساب های کل گروه های مرحله قبل، یک کد دیگر می دهیم. مثلا موجودی نقد، اولین حساب کل از گروه دارایی های جاری است بنابراین می توان به آن کد ۱۰۱ داد که در آن ۱ به معنای دارایی های جاری و ۰۱ به معنای موجودی نقد می باشد.
در مرحله سوم هر کدام از حساب های کل را به اجزای آن تفکیک کرده و به هریک کدی اختصاص می دهیم.به طور مثال حساب موجودی نزد بانک ها که از گروه دارایی جاری می باشد و به آن کد ۱۰۱ دادیم خود دارای ۷ بخش است و بخش اول آن موجودی نزد بانک ها نام دارد و ممکن است ارزی یا ریالی باشد.
به موجودی نزد بانک ها ریالی، کد ۱۰۱۰۱۰۱ می دهیم که ۱۰۱ آن به معنای موجودی نقد و بانک، (متعلق به گروه دارایی های جاری۱)و ۰۱ اول به معنای حساب موجودی نزد بانک ها (که زیر شاخه اول موجودی نقد و بانک می باشد)و ۰۱ دوم به معنای ریالی بودن موجودی نزد بانک است.
سطح آخر کدینگ حسابداری، کدینگ سر فصل های معین می باشد.مثلا حساب سرمایه گذاری کوتاه مدت که حساب کل دارایی های جاری می باشد، خود به دو بخش معین سطح یک(سپرده سرمایه گذاری/سرمایه گذاری در سهام/سرمایه گذاری در اوراق مشارکت) و معین سطح دو به ترتیب (سپرده کوتاه مدت/شرکت های پذیرفته شده در بورس،سایر شرکت ها،شرکتهای پذیرفته شده در بورس،سایر شرکت ها) قابل تقسیم است.
همینطور می توان به تفصیلی سطح اول مانند نام شرکت،تفصیلی سطح دوم مانند درصد سود یا نوع سهام و تفصیلی سطح سوم مانند درصد سود ممتاز اشاره کرد.
در نتیجه در کدینگ حسابها دسته بندی هایی برای حسابها مشخص می شود که دارای سطوح مختلف(کل-معین و تفضیلی) و کدهای متنوعی هستند و مشخص می کنند که سرشاخه و زیرشاخه ها کدام می باشد.